انقلاب مشروطه یکی از نهضتهایی بود که بر اساس اظهار نظر روشنفکران دینی و سکولار، با نیروی مذهب و با هدایت علما به پیروزی رسید. با این حال، انقلابی که بسیاری از افراد به آن به عنوان سرآغاز رهایی کشور از استبداد مینگریستند، چنان دچار انحراف شد که در کمتر از دو دهه، رضاخان میرپنج توانست با استفاده از زور و با حمایت انگلستان به سلطنت برسد و دوباره استبداد را به کشور بازگرداند. اما چه مسئلهای باعث شد چنین جنبشی که از حمایت همهجانبهی مردم و روحانیون برخوردار بود به انحراف کشیده شود. مقالهی حاضر، با بهرهگیری از بیانات مقام معظم رهبری در خصوص آسیبشناسی مشروطه، به بررسی این مسئله میپردازد.